کانون نماز
دانستنی های دینی
آر اس اس
نماز صبح یکی از نمازهای یومیه واجب است که دو رکعت دارد و باید مابین اذان صبح تا قبل از طلوع آفتاب خوانده شود.
آموزش نماز صبح
تکبیره الاحرام
نماز با گفتن «الله اکبر» آغاز می شود. با این تکبیر به حریم نماز وارد می شویم و برخی کارها بر ما حرام می شود. هنگامی که نماز را شروع می کنیم باید متوجه باشیم که چه نمازی را می خوانیم؛ مثلا نماز ظهر است یا عصر و آن را تنها برای اطاعت فرمان خداوند بجا آوریم که این همان «نیت» است و از اجزای اصلی نماز به شمار می آید.
آموزش نماز صبح
با آغاز نمودن نماز این کارها نماز را باطل می کند:
خوردن و آشامیدن.
روی از قبله برگرداندن.
سخن گفتن.
خندیدن.
گریستن.
بهم زدن صورت نماز. مثل راه رفتن.
کم یا زیاد کردن اجزای اصلی نماز؛ مانند رکوع.
هنگام گفتن “الله اکبر” مستحب است، دستها را تا مقابل گوشها بالا ببریم.
آموزش نماز صبح
قرائت
پس از گفتن «الله اکبر» سوره حمد را می خوانیم:
بسم الله الرحمن الرحیم
الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ
الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
مَالِکِ یَوْمِ الدِّینِ
إِیَّاکَ نَعْبُدُ وإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ
اهدِنَا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ
صِرَاطَ الَّذِینَ أَنعَمتَ عَلَیهِمْ
غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِمْ
وَ لاَ الضَّالِّینَ
پس از سوره حمد، یک سوره دیگر از قرآن را می خوانیم به عنوان نمونه، می توان سوره توحید را خواند:
بسم الله الرحمن الرحیم
قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ
اللَّهُ الصَّمَدُ
لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ
وَلَمْ یَکُن لَّهُ کُفُوًا أَحَدٌ
آموزش نماز صبح
نکات مربوط به قرائت
پسرها و مردان باید نماز صبح و مغرب و عشا، حمد و سوره را (در رکعت اول و دوم) بلند بخوانند ولی دخترها و بانوان، اگر نامحرم صدای آنان را نشنوند می توانند بلند بخوانند و در نماز ظهر و عصر همه باید حمد و سوره را آهسته بخوانند.
انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که اصلا نمی تواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید هر طور که می تواند بخواند و بهتر آن است که نماز را به جماعت بجا آورد.
آموزش نماز صبح
رکوع
پس از تمام شدن حمد و سوره سر به رکوع خم می کنیم و دستها را به زانوها می گذاریم و می گوییم:
«سبحان ربی العظیم و بحمده»
و یا می گوییم:
«سبحان الله، سبحان الله، سبحان الله»
آموزش نماز صبح
سجده
سپس سر از رکوع برداشته (می ایستیم) و آن گاه به سجده می رویم و هفت عضو بدن؛ یعنی پیشانی، کف دو دست، سر زانوها و نوک انگشتان بزرگ پا را بر زمین گذاشته و می گوییم:
«سبحان ربی الاعلی وبحمده»
یا «سبحان الله» را سه مرتبه تکرار می کنیم.
آموزش نماز صبح
نکات مربوط به سجده
در سجده نماز، باید پیشانی را روی خاک یا سنگ یا چیزهای دیگری از زمین بگذاریم.
سجده بر چیزهایی که از زمین می روید و برای خوراک و پوشاک انسان مصرف نمی شود نیز صحیح است.
مهر نماز که بیشتر در بین ما معمول است، در حقیقت قطعه خاک پاکیزه ای است که نمازگزار همراه خود دارد تا برای سجده، پیشانی را روی آن بگذارد.
آموزش نماز صبح
سجده دوم
پس از سجده اول، می نشینیم و بار دیگر به سجده رفته و سجده دوم را مانند سجده اول بجا می آوریم.
آموزش نماز صبح
رکعت دوم
پس از تمام شدن رکعت اول نماز، بدون آن که صورت نماز به هم بخورد و یا فاصله ای ایجاد شود، از جا برخاسته، بار دیگر می ایستیم و حمد و سوره را به همان ترتیبی که در رکعت اول نماز گفته شد، می خوانیم.
آموزش نماز صبح
قنوت
در رکعت دوم نمازهای روزانه، بعد از تمام شدن حمد و سوره و قبل از رکوع، مستحب است، دستها را روبروی صورت گرفته ودعایی بخوانیم؛ این عمل را «قنوت» گویند.
در قنوت می توان این دعا را خواند:
«ربنا آتنا فی الدنیا حسنه وفی الاخره حسن وقنا عذاب النار»
آموزش نماز صبح
تشهد
در رکعت دوم هر نماز، پس از تمام شدن سجده دوم باید در حالی که رو به قبله نشسته ایم «تشهد» بخوانیم؛ یعنی بگوییم:
«اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و اشهد ان محمدا عبده و رسوله، اللهم صل علی محمد وال محمد»
آموزش نماز صبح
سلام
تا اینجا رکعت دوم نماز هم تمام می شود و چون نماز صبح دو رکعتی است بعد از تشهد، با گفتن سلام، نماز را تمام می کنیم؛ یعنی می گوییم:
السلام علیک ایها النبی ورحمه الله وبرکاته
السلام علینا وعلی عباد الله الصالحین
السلام علیکم ورحمه الله وبرکاته
آموزش نماز صبح
اهمیت نماز صبح
مردی به خدمت امام صادق(ع) آمد و عرضه داشت : من مرتکب گناهی شده ام. امام صادق (ع) فرمود: خدا می بخشد. آن شخص عرضه داشت: کناهی که مرتکب شده ام خیلی بزرگ است. امام فرمود: اگر به اندازه کوه باشد خدا می بخشد. آن شخص عرضه داشت: گناهی که مرتکب شده ام خیلی بزرگتر است. امام فرمود: مگر چه گناهی مرتکب شده ای؟ و آن شخص به شرح ماجرا پرداخت. پس از اتمام سخن، امام صادق (ع) رو به آن مرد کرد و فرمود: خدا می بخشد، من ترسیدم که نماز صبح را قضا کرده باشی.
در روایت دیگری از امام صادق(ع) پرسیدند که چرا کسانی که در آخرالزمان زندگی می کنند رزق و روزیشان تنگ است؟ ایشان فرمودند : به این دلیل که غالبا نمازهایشان قضا است.
مرحوم آیت الله حاج شیخ حسنعلی اصفهانی (معروف به نخودکی) در وصیت خود به فرزندش می گوید:
اگر آدمی چهل روز به ریاضت و عبادت بپردازد ولی یک بار نماز صبح از او فوت شود، نتیجه آن چهل روز عبادت بی ارزش (نابود) خواهد شد. فرزندم تو را سفارش می کنم که نمازت را اول وقت بخوان و از نماز شب تا آن جا که می توانی غفلت نکن.»
آموزش نماز صبح
چطور برای نماز صبح خواب نمانیم؟
برای این که جهت اقامه نماز صبح خواب نمانید، قبل از خوابیدن آخرین آیه سوره کهف را بخوانید:
«قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُوحی إِلَیَّ أَنَّما إِلهُکُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَمَنْ کانَ یَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْیَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَ لا یُشْرِکْ بِعِبادَهِ رَبِّهِ أَحَداً».
آموزش نماز صبح
نماز نافله صبح چگونه است؟
نماز نافله همان نماز مستحبی است و مراد از نوافل نمازهای مستحبی است؛ یعنی به غیر از نماز هایی که در شبانه روز (هفده رکعت) بر هر مسلمانی واجب است.
نافله صبح دو رکعت است: در رکعت اول پس از سوره حمد سوره «قل یا ایّها الکافرون» و در رکعت دوم پس از سوره حمد سوره توحید را باید بخوانید. هنگامی که سلام نماز را دادید، به طرف قبله به صورت مرده در قبر به پهلوى راست بخوابد و گونه راست را بر روى دست راست بگذارید و بگویید:
«اِسْتَمْسَکْتُ بِعُرْوَهِ اللّهِ الْوُثْقىَ الَّتى لاَانْفِصامَ لَها وَاعْتَصَمْتُ بِحَبْلِ اللّهِ الْمَتینِ وَ اَعُوذُ بِاللّهِ مِنْ شَرِّ فَسَقَهِ الْعَرَبِ وَالْعَجَمِ وَ اَعُوذُ بِاللّهِ مِنْ شَرِّ فَسَقَهِ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ»
آن گاه سه مرتبه بگویید:
«سُبْحانَ رَبِّ الصَّباحِ فالِقِ الاِْصْباحِ»
و این پنج آیه از سوره آل عمران را بخوانید:
«اِنَّ فى خَلْقِ السَّمواتِ وَالاَْرْضِ وَاخْتِلافِ اللَّیْلِ وَالنَّهارِ لاَ یاتٍ لاِ وُلىِ الاَْلْبابِ الَّذینَ یَذْکُروُنَ اللّهَ قِیاماً وَ قُعُوداً وَ عَلى جُنُوبِهِمْ وَ یَتَفَکَّرُونَ فى خَلْقِ السَّمواتِ وَالاَْرْضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً سُبْحانَکَ فَقِنا عَذابَ النّارِ رَبَّنا اِنَّکَ مَنْ تُدْخِلِ النّارَ فَقَدْ اَخْزَیْتهَ وَ ما لِلظّالِمینَ مِنْ اَنْصارٍ رَبَّنا اِنَّنا سَمِعْنا مُنادِیاً یُنادى لِلاْیمانِ اَنْ امِنُوا بِرَبِّکُمْ فَآمَنّا رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا ذُ نُوبَنا وَ کَفِّرْ عَنّا سَیِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ الاَْبْرارِ رَبَّنا وَ اتِنا ما وَعَدْتَنا عَلى رُسُلِکَ وَلاتُخْزِنا یَوْمَ الْقِیمَهِ اِنَّکَ لاتُخْلِفُ الْمیعادَ»
سپس برخیزید و بنشینید و تسبیح حضرت زهرا (س) را بگویید.
آموزش نماز صبح
تعقیبات نماز صبح
بعد از نماز صبح می گویی:
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اهْدِنِی لِمَا اخْتُلِفَ فِیهِ مِنَ الْحَقِّ بِإِذْنِکَ إِنَّکَ تَهْدِی مَنْ تَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ.»
سپس ده مرتبه می گویى:
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْأَوْصِیَاءِ الرَّاضِینَ الْمَرْضِیِّینَ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِکَ وَ بَارِکْ عَلَیْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَکَاتِکَ وَ السَّلامُ عَلَیْهِمْ وَ عَلَى أَرْوَاحِهِمْ وَ أَجْسَادِهِمْ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ»